Ege Üniversitesi (EÜ) Nükleer Bilimler Enstitüsü’nde, TÜBÄ°TAK projesi kapsamında pankreas kanserinin teÅŸhisi ve tedavisinde kullanılacak etken madde geliÅŸtirildi. Proje hakkında Prof. Dr. Fatma Yurt Onaran ve Prof. Dr. Cumhur Gündüz’den bilgi alan EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Pankreas kanseri sinsi bir hastalık, üniversitemizin hocaları bu kanserin teÅŸhisi ve tedavisinde kullanılması için dünya çapında bir buluÅŸa imza attılar” dedi.
EÜ Nükleer Bilimler Enstitüsü Nükleer Uygulamalar Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Yurt Onaran ve EÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Cumhur Gündüz’ün öncülük ettiÄŸi çalışma ekibi; dünya çapında bir buluÅŸa imza attı. TÜBÄ°TAK projesi kapsamında geliÅŸtirilen ve anti-kanser nitelikli etken madde, pankreas kanserinin teÅŸhisinde kullanılacak. GeliÅŸtirilen floresans madde, pankreas kanserine uygun olarak hazırlandığı için normal dokulara zarar vermeden kanserli hücrenin ölmesini saÄŸlıyor. BaÅŸarılı ekibi ziyaret eden EÜ Rektörü Budak, Prof. Dr. Fatma Yurt Onaran ve Prof. Dr. Cumhur Gündüz’den geliÅŸtirdikleri etken maddey le ilgili bilgi aldı.
“Bilim dünyasına ışık tutacak”
Egeli akademisyenlerin bilime katkı saÄŸlamak amacıyla hız kesmeden çalıştıklarını söyleyen Rektör Budak, “Pankreas kanseri sinsi bir hastalık, üniversitemizin hocaları bu kanserin teÅŸhisi ve tedavisinde kullanılması için dünya çapında bir buluÅŸa imza attı. Bu patentin alınmasıyla Ege Üniversitesi, bu alanda çalışan bütün bilim dünyasına ışık tutacak bir çalışma gerçekleÅŸtirilmiÅŸ oldu. Bu, bizim için de gurur verici. Åžunu söylemek istiyorum ki; Ege Üniversitesi’nde alınmış birçok patent var, bu patentlerin ticarileÅŸmesi gerekiyor. GeliÅŸtirilen bu patentin de tıp dünyasında ticarileÅŸmesi adına bütün tıp alanındaki yatırımcılara çaÄŸrıda bulunuyoruz. Pankreas kanserinin erken teÅŸhisi anlamında bu yöntemin kullanılabilmesi gerekiyor. Hocalarımızı geliÅŸtirdikleri etken madde için tebrik ediyorum. Ege Üniversitesi olarak bu tür çalışmaların maddi ve manevi olarak yanındayız. Ben hocalarımızın çalışmalarının devamını diliyor ve kendilerini tebrik ediyorum” diye konuÅŸtu.
“Normal dokularda olumsuzluÄŸa yol açmıyor”
Pankreas kanserinin teÅŸhisi ve tedavisi zor bir kanser türü olduÄŸunu dile getiren Prof. Dr. Yurt Onaran, “Pankreas kanseri, dünyada en çok rastlanan kanser türleri arasında 13’üncü sırayı alıyor. Ölümcül olması sebebiyle de 8’inci sıradadır. Çalışmamızda pankreas kanserinin teÅŸhisinde kullanılabilecek bir floresans özellikte bir madde sentezledik. Bu maddeye birde radyoaktif iyot baÄŸlayarak hem nükleer görüntülemenin hem de floresan görüntülemenin yapılabileceÄŸi ajan geliÅŸtirdik. Ä°kili görüntüleme yönteminin avantajı, her iki sistemden alınan veriler birleÅŸtirildiÄŸi için çok daha net bir görüntü elde edilmesidir. Bu etken madde, pankreas kanserine özel olduÄŸu için normal dokularda olumsuz bir etkiye yol açmıyor. Bu madde aynı zamanda fotoaktif bir özelliÄŸe sahiptir. Belirli bir dalga boyunda ışık uygulandığında oluÅŸturduÄŸu etki sayesinde etken madde kanserli hücrelerin ölmesine neden oluyor. Vücuda girdikten sonra herhangi bir bozulma söz konusu olmayan maddenin elde edilmesi de oldukça ekonomiktir. Bu nedenle geliÅŸtirdiÄŸimiz etken maddenin büyük bir önem taşıdığını düÅŸünüyoruz” dedi.
“Erken teÅŸhiste büyük yarar saÄŸlayacak”
Pankreas kanserinin ortaya çıktıktan sonra hızlı bir ÅŸekilde yayılarak ölümle sonuçlandığını, bu nedenle erken teÅŸhisin çok önemli olduÄŸunu vurgulayan Prof. Dr. Gündüz ise “TÜBÄ°TAK projesi kapsamında geliÅŸtirdiÄŸimiz bu etken madde, anti- kanser özellik gösteriyor. Ekip olarak hücre düzeyinde çalışmalar yaparak etken maddemizi geliÅŸtirdik. Anti-kanser özellikleri olan ilaçların normal olan hücrelere yan etkisi bulunuyor, bu konuda araÅŸtırmalar yaptık, normal hücrelerde geliÅŸtirdiÄŸimiz etken maddenin, fototerapi uyguladığımız halde etkisi beklenenden daha az oldu. Yani kanser hücrelerini öldürürken, diÄŸer tedavilere göre normal hücrelere çok daha az zarar veriyor. Ayrıca kanserli hücreyi görüntülemek için de kullanılabiliyor. Bu etken maddenin patenti Türkiye’de alındı, Ä°stanbul’da 3’üncü Uluslararası Patent Fuarında da gümüÅŸ madalya ile ödüllendirilen projemizde Mersin Üniversitesinden bir araÅŸtırma grubuyla birlikte çalıştık” diye konuÅŸtu.
