Bilimsel Buluş ve Uygulamalarda Öncülükler
127
Türkiye’de ilk kez
“Cephalaria türlerinden elde edilen glikozitler”
adlı araştırma; Ege
Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümünde Erkan HALAY ve Süheyla KIRMIZIGÜL tarafından
2009
yılında
yapılmıştır. Araştırma sonuçları aşağıdaki makale ile bilim dünyasına duyurulmuştur:
“
Halay, Erkan ve Kırmızıgül, Süheyla
(Glycosides from Cephalaria Species)” Zeitschrift Fur
Naturforschung Section B-A Journal of Chemical Sciences, 65 (11), 1384-1392, 2010.”
Özet:
Lycicoside I, II ve Cilicicoside I isimli üç yeni glikozit ve biri triterpen, biri iridoid iki
glikozit iki farklı
Cephalaria
türünden elde edilmiştir. Üç yeni triterpen glikozitin yapısı spektro-
skopik ve kimyasal bulgular sonucunda
Cephalaria lycica’
dan 3-
O
-[
-D-glukopiranozil(1
3)-
-L-
ramnopiranozil(1
4)-
-D-ksilopiranozil(1
4)-
-D-ksilopiranozil]-28-
O
-[
-D-glukopiranozil(1
6)-
-D-glukopiranozil]-oleanolik asit, 3-
O
-[
-D-ksilopiranozil(1
3)-
-L-ramnopiranozil(1
4)-
-D-
ksilopiranozil]-28-
O
-[
-D-glukopiranozil]-oleanolik asit ve
Cephalaria cilicica’
dan 3-
O
-[
-D-gluko-
piranozil(1
4)-
-D-ksilopiranozil(1
3)-
-L-ramnopiranozil(1
2)-[
-D-glukopiranozil(1
3)]-
-L-
ramnopiranozil]-28-
O
-[
-D-glukopiranozil(1
6)-
-D-glukopiranozil]-hederagenin olarak belirlen-
miştir. Bu bulgulara ek olarak üç yeni prosapogenin de (1B-3B) elde edilmiştir. Yeni bileşiklerin
antimikrobiyal aktivitesi belirlenmiştir.
Türkiye’de ve dünyada ilk kez
“Centaurea urvillei DC. subsp. urvillei’den fenolik
glikozidler ve antiproteasomal aktiviteleri”
konulu araştırma; Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya
Bölümünde Derya GÜLCEMAL, Özgen Alankuş ÇALIŞKAN, Canan KARAALP ve Erdal BEDİR
tarafından
2009 yılında
yapılmıştır. Araştırma sonuçları aşağıdaki makale ile bilim dünyasına
duyurulmuştur:
“Gülcemal, Derya; Alankuş Çalışkan, Özgen; Karaalp, Canan; Bedir, Erdal
(Phenolic Glycosides
with antiproteasomal activity from Centaurea urvillei DC. subsp. urvillei)” Carbohydrate Research, 345
(17), 2529-2533, 2010.”
Özet:
Dünyada ilk defa
Centaurea urvillei
DC. subsp.
urvillei
’den fenolik glikozidler ve
antiproteasomal aktiviteleri isimli çalışmada yeni bir flavanon glikozid olan, naringenin-7-
O
-
-D-
glukuronopiranozid ve yeni bir flavanol glikozid olan 6-hidroksikaemferol-7-
O
-
-D-glukurono-
piranozid
Centaurea urvillei
DC. subsp
urvillei
bitkisinin toprak üstü kısımlarından izole edilip yapıları
Ege Üniversitesi’nde tanımlanmıştır.
Türkiye’de ve dünyada ilk kez
“Astragalus icmadophilus’tan triterpen glikozidler”
konulu araştırma; Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümünde İbrahim HORO, Erdal BEDİR,
Angela PERRONE, Fevzi ÖZGÖKÇE, Sonia PİACENTE ve Özgen Alankuş ÇALIŞKAN tarafından
2009
yılında
yapılmıştır. Araştırma sonuçları aşağıdaki makale ile bilim dünyasına duyurulmuştur:
“Horo, İbrahim; Bedir, Erdal; Perrone, Angela; Özgökçe, Fevzi; Piacente, Sonia; Alankuş
Çalışkan, Özgen
(Triterpene Glycosides from Astragalus icmadophilus)” Phytochemistry, 71 (8-9),
956-963, 2010.”
Özet:
Dünyada ilk kez
Astragalus icmadophilus
’tan triterpen glikozidler isimli çalışmada
sikloartan glikozid olan 3-
O
-[
-L-arabinopiranozil-(1
2)-
O
-3-asetoksi-
-L-arabinopiranozil]-6-O-
-
D-glukopirano-zil-3
6
,16
,24(
S
),25-pentahidroksi-sikloartan, 3-
O
-[
-L-ramnopiranozil-(1
2)-
O
-
-L-arabinopiranozil-(1
2)-
O
-
-D-ksilopiranozil]-6-O-
-D-glukopiranozil-3
,6
,16
,24(
S
),25-penta-
hidroksi sikloartan, 3-
O
-[
-L-arabinopiranozil-(1
2)-
O
-3,4-diasetooksi-
-L-arabinopiranozil]-6-O-
-D-
glukopiranozil-3
,6
,16
,24(S), 25-pentahidroksi sikloartan, 3-
O
-[
-L-arabinopiranozil-(1
2)-
O
-3-
acetoxy-
-L-arabinopiranozil]-6-
O
-
-D-glukopiranozil-3
,6
,16
,25-tetrahidroksi-20(
R
),24(
S
)-epoksi-
sikloartan,
3-
O
-[
-L-arabinopiranozil-(1
2)-
O
-
-D-ksilopiranozil]-6-
O
-
-D-glukopiranozil-3
,6
16
,
24
-tetrahidroksi-20(R),25-epoksisikloartan, 3-
O
-[
-L-ramnopiranozil-(1
2)-
O
-
-L-arabinopirano-