Ege Üniversitesi (EÜ) Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, sakız aÄŸacı yetiÅŸtiriciliÄŸi üzerine dünyadaki ilk doktora tezinin sahibi olan EÜ Ziraat Fakültesi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Murat Ä°sfendiyaroÄŸlu’nun bu alanda yaptığı çalışmalarla ilgili uygulama sahasında bilgi aldı. GiriÅŸimcilere seslenen Rektör Budak, “Sakız aÄŸacından elde edilen ürün tıp, gıda ve kozmetik gibi çok çeÅŸitli alanlarda kullanılıyor. Bilgi birikimimizi paylaÅŸmaya hazırız, giriÅŸimcilerimizi üniversitemize bekliyoruz” diye konuÅŸtu.
EÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Murat Ä°sfendiyaroÄŸlu, “Sakız aÄŸacının çelikle çoÄŸaltılması ve kök oluÅŸumunun anatomik- fizyolojik incelenmesi üzerine araÅŸtırmalar” adlı çalışmasıyla sakız aÄŸacı üzerine dünyada doktora tezine sahip tek akademisyen. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, çalışmaları kapsamında Bahçe Bitkileri Uygulama Alanında sakız aÄŸacı yetiÅŸtiren Doç. Dr. Ä°sfendiyaroÄŸlu’nu ziyaret etti, bitki ve çalışmalarla ilgili bilgi aldı. Sakız üretiminin büyük bölümünün Sakız Adası’nda yapıldığına dikkat çeken Rektör Budak, özellikle ÇeÅŸme Yarımadası’nın söz konusu bitkinin yetiÅŸmesine uygun olduÄŸunu, sektörde Türkiye’nin de söz sahibi olabileceÄŸini dile getirdi.
REKTÖR BUDAK’TAN GÄ°RİŞİMCÄ°LERE ÇAÄžRI
Sakız aÄŸacından elde edilen ürünün tıptan gıdaya kozmetikten güzel sanatlara kadar birçok alanda kullanıldığını belirten Rektör Budak, “Dünyada, sakız aÄŸaçları üzerine ilk doktora düzeyinde akademik çalışmayı ÖÄŸretim Üyemiz Doç. Dr. Murat Hocamız yaptı. Sakız aÄŸacı yetiÅŸtiriciliÄŸi ÅŸu an en çok Sakız Adası’nda yapılıyor. Ancak hem tıbbi anlamda hem de gıda sektöründe ciddi bir kullanımı olan bir ürün. Ülkemizde bu ürünün geliÅŸtirilmesine ihtiyaç var. Ege Üniversitesi olarak bu anlamda, her türlü bilimsel desteÄŸi veriyoruz. Özel sektöre çalışmalarımızı sunma imkânımız var. Bu çalışmalara Tarım ve Orman Bakanlığı nezdinde de destekler verilir, çiftçiyle irtibatlı bilimsel çalışmalarla entegre olunursa hem ülkemize hem de insanlığa çok ciddi faydalar saÄŸlanacağını düÅŸünüyorum. GiriÅŸimcilerimize sesleniyorum, bilgi birikimimizi paylaÅŸmaya hazırız, gelin bu alanda yatırım yapın. Ayrıca Murat hocamızı çalışmalarından dolayı kutluyorum” dedi.
ÇEÅžME YARIMADASI’NDA SAKIZ AÄžACI KALINTILARI VAR
Sakız aÄŸacının çoÄŸaltılmasının zor olduÄŸunu ancak çalışmalarıyla bu zorluÄŸun üstesinden geldiÄŸini kaydeden Doç. Dr. Ä°sfendiyaroÄŸlu, “Bunun yanı sıra köklenme fizyolojisi gibi konularda da çalıştım. Eskiden kalma özellikle ÇeÅŸme Yarımadası’ndaki sakız aÄŸaçlarının koruma altına alınıp tescil edilmesi gibi faaliyetlerde de bulundum. Sakız aÄŸacı önemli bir bitki, aslında butik bir bitki. Çok eski zamanlardan beri özellikle Akdeniz çanağında yaÅŸayanların kullandığı, ünü ve kullanım alanları Akdeniz’in de dışına taÅŸmış bir bitki. Eczacılıkta, gıda sanayinde, güzel sanatlarda, kozmetikte oldukça fazla kullanım alanı var. ABD’den Japonya’ya kadar birçok ülke özellikle sakız uçucu yağını farklı alanlarda deÄŸerlendiriyor. Ülkemiz yetiÅŸtiricilik koÅŸullarına çok uygun. Tarih boyunca sakız aÄŸacı Sakız Adası’yla anılsa da, bu adanın çok yakınındaki ÇeÅŸme Yarımadası’nda da varlığı bilinmektedir. Sakız aÄŸacı yetiÅŸtiriciliÄŸi en zor tarım biçimlerinden birisi. AÄŸaçların çizilmesi, altlarının temizlenmesi, kuruyan reçinenin toplanması ve tekrar temizlenmesi, yıkanması, kalibre edilmesi çok emek yoÄŸun süreçler. Bu nedenlerle Sakız Adası’nda üreticilerin yaÅŸ ortalaması sürekli yükseliÅŸ gösteriyor. Åžu an 60 yaÅŸ civarında. Gerekli destek saÄŸlanırsa Türkiye’de sakız aÄŸacı yetiÅŸtiriciliÄŸinin geliÅŸmesi saÄŸlanacaktır. Adada yılda ortalama 120 ton civarında stabil bir üretim yapılıyor. Sakız Adası’ndaki üreticiler birliÄŸinden çıkış fiyatı kilogram başına 90 Euro, çok kıymetli bir ürün olan uçucu yağın ise litresi 3 bin Euro civarında. Katma deÄŸerli ürünlerle birlikte bu rakamlar çok daha yükseliyor. Katma deÄŸerli ürün yelpazesi çok geniÅŸ bir ürün” diye konuÅŸtu.
