Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, TÜBÄ°TAK 1001 araÅŸtırma projesi kapsamında, baklagiller ailesinden, sarı çiçekli ve çalı durumunda olan bitkilerin cinsleri üzerine 67 ilde çalışma yürütüyor. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Yıldırım’dan projeyle ilgili bilgi aldı.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, baklagiller ailesinden Cytisus, Gonocytisus ve Chronanthus olarak bilinen grubun Türkiye’deki revizyonu projesiyle ilgili baÅŸlattığı çalışmalarını sürdürüyor. Projenin yürütücülüÄŸünü yapan Doç. Dr. Yıldırım, TÜBÄ°TAK 1001 araÅŸtırma projesi kapsamında; poruk, keçitırfılı, yaÄŸlıborcak olarak bilinen sarı çiçekli ve çalı durumunda olan bitkiler üzerine incelemelerde bulunuyor. EÜ Botanik Bahçesi Herbaryum AraÅŸtırma ve Uygulama Merkezi Yönetim Kurulunda da görevli olan Doç. Dr. Yıldırım’ı ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, ekonomik açıdan önemi büyük olan baklagillerle ilgili yapılan çalışmaların Türkiye ekonomisine katkıda bulunacağını söyledi.
“ÜLKEMÄ°ZÄ°N VE GENÇLERÄ°MÄ°ZÄ°N GELECEĞİNE YATIRIM YAPIYORUZ”
Anadolu coÄŸrafyasının tam anlamıyla medeniyet ve tarımın merkezi olduÄŸuna dikkat çeken Rektör Budak, “Anadolu ilk pulluÄŸun kullanıldığı yer. Tarım ve insan beslenmesi anlamında en büyük geliÅŸmeler yine Anadolu coÄŸrafyasında yaÅŸandı. Hocalarımızın yaptığı çalışmalar, gelecekte, biyo-güvenlik, gıda güvenliÄŸi, ilaç sektörü, tıbbi bitkiler, baharat bitkileri, aromatik boya bitkileri ve tohuma kadar birçok alanda bilime fayda saÄŸlayacak. Artık Türkiye eski Türkiye deÄŸil. Bilim insanlarıyla devletiyle bu konulara el atıyor. Bütün bunları kendi yerli, milli çalışmalarımızla yaparak ülkemizin ve gençlerimizin geleceÄŸine yatırım yapıyoruz. TÜBÄ°TAK ve üniversitemiz bütçelerinde hocalarımız ciddi projelere imza atıyor. Üniversitemiz ve ülkemiz adına bu çalışmaların hayırlı olmasını diliyor, hocalarımızı tebrik ediyorum” diye konuÅŸtu.
67 Ä°LDE Ä°NCELEME
Dünya genelinde yaklaşık 19 bin baklagil türü bulunduÄŸunu belirten Doç. Dr. Yıldırım, “Baklagiller ailesinden bin civarında bitkiye ülkemiz toprakları ev sahipliÄŸi yapıyor. Bu grup içerisinde; poruk, keçitırfılı, yaÄŸlıborcak olarak bilinen sarı çiçekli ve çalı durumunda olan bitkiler üzerine TÜBÄ°TAK 1001 araÅŸtırma projesi kapsamında çalışmalarımız devam ediyor. Ege ve Akdeniz Bölgesi baÅŸta olmak üzere, Anadolu bozkırlarında ve Karadeniz Bölgesi’nde yayılışı olan bu grubun sistematiÄŸi ve taksonomosi oldukça karmaşık. Projemizde öncelikle bu karmaşıklığın giderilmesi ve grubun daha anlaşılır hale getirilmesini amaçlıyoruz. Çalışmamızı palinolojik, anatomik, sitolojik çalışmalar ve güncel moleküler metotlarla zenginleÅŸtiriyoruz. Proje öncesinde ülkemizde 200 civarında farklı alan saptadık. Önümüzdeki 2 yıl boyunca, proje bitkilerimizin yayılış gösterdiÄŸi 51 il ve potansiyel yayılış olanı olabilecek 16 il ile toplamda 67 farklı ilimizi çiçek ve tohum dönemlerinde ziyaret edeceÄŸiz” dedi. Projeyle Türkiye’nin biyoçeÅŸitliÄŸini ortaya koyacaklarını kaydeden Doç. Dr. Yıldırım, “Akdeniz havzasını daha iyi anlayabilmek için uluslararası iÅŸ birliÄŸimiz kapsamında Edinburgh Üniversitesi ve Edinburgh Kraliyet Botanik Bahçesi ile organik bir baÄŸ kurmuÅŸ durumdayız. Bu ortaklık ile de moleküler çalışmalarımızın bir kısmı Edinburgh ve Ä°skoçya’da devam ediyor. Çalışmamızın neticesinde ülkemizin deÄŸerlerini daha iyi anlayacağımızı ve küresel ölçekte de bu önemi vurgulayacağımızı düÅŸünüyoruz” diye konuÅŸtu. Bu projenin hemen öncesinde 2018 yılında tamamladığı ‘Türkiye’nin Çan Çiçekleri’nin Morfolojik, Moleküler ve Anatomik Revizyonu” çalışmasında 65 ilde çalışmalar yaptıklarını ve birçok yeni tür keÅŸfi gerçekleÅŸtirdiklerini belirten Doç. Dr. Yıldırım, son zamanda bilim dünyasına kazandırdığı Ä°zmir Çanı ve Tire Çanı türlerini de bu proje kapsamında keÅŸfettiÄŸini vurguladı. Doç. Dr. Yıldırım, Baklagiller üzerine gerçekleÅŸtirmeye baÅŸladıkları Proje kapsamında yeni keÅŸiflerinin olduklarını ve bunları en kısa sürede bilim dünyasına paylaÅŸacağını vurguladı. Doç. Dr. Yıldırım’ın yürütücülüÄŸünü yaptığı Projenin Palinolojik verileri E.Ü. Botanik Bahçesi Herbaryum AraÅŸ. Ve Uygulama Müdürü Prof. Dr. Aykut Güvensen, Anatomi çalışmalarını Doç. Dr. Aylin EÅŸiz Dereboylu, Sitolojik Çalışmalarını Konya Necmettin Erbakan Üniversitesinden Prof. Dr. Esra Martin, Moleküler Biyoloji Çalışmalarını ise Hacetepe Üniversitesinden Doç. Dr. Barış ÖzüdoÄŸru ,Ä°ngiltere Edinburg Kraliyet Botanik Bahçesi’nden Dr. Gregory Kenicer gerçekleÅŸtirmektedir.
